‘Experimenten in de tijdelijkheid geven inzicht in de mogelijkheden voor de toekomst.’
Artikel door: RAP Leiden.
Niraj Sewraj is als ontwikkelingsmanager betrokken bij de herontwikkeling van het Energiepark Leiden. In gesprek met People Flow neemt hij ons mee in de uitdagingen voor de toekomst van het gebied.
In verbinding
‘Als ontwikkelingsmanager vind ik het belangrijk om te weten wat er in de stad leeft. Ik zie het als mijn opdracht om in dialoog met buurtbewoners en partners uit een omgeving van een gebied plannen te ontwikkelen. Alleen dan kunnen we onze ambities – waardevolle plekken ontwikkelen voor de toekomst – waar maken.’
Niraj is enthousiast over Energiepark Leiden. Lange tijd was de locatie een gesloten bastion in de stad, maar inmiddels fungeert Energiepark als een levendige schakel tussen de historische binnenstad en Leiden Noord. ‘Voor een gebiedsontwikkelaar is het een unieke locatie om te werken aan stedelijke vernieuwing. We hebben de mogelijkheid om een plek te creëren die aantrekkelijk is voor zowel de nieuwe bewoners en gebruikers, als voor omwonenden en de stad Leiden. Mijn streven is met alle belangen rekening te houden en kwalitatief hoogstaande architectuur te ontwikkelen waar bewoners, ondernemers en passanten over 100 jaar nog steeds plezier van hebben.’
Ontwerpen voor ontmoeten
Een van de uitdagingen van Energiepark is hoe de verschillende gebruikers met elkaar een bloeiende gemeenschap kunnen vormen. Het woonprogramma staat vast, maar de manier waarop de wooncomplexen ontworpen worden, kan volgens Niraj gemeenschapsgevoel enorm stimuleren. Hoe zijn de woningen met elkaar verbonden? Waar is de entree en hoe is deze vormgegeven? Hoe is de relatie van binnen met buiten vormgegeven? Welke ruimtes en functies kunnen mensen delen? Niraj: ‘Het is belangrijk om als gebiedsontwikkelaar – zeker nu de gezinssamenstelling verandert en we met steeds meer mensen de beperkte ruimte moeten delen – na te denken over dit soort vraagstukken.’
PoortMeesters in Delft noemt Niraj hiervan een illustratief voorbeeld. ‘Er zijn bijzondere poorten, een kunstwerk op zich, die uitkomenop een gemeenschappelijke binnentuin. Ontmoetingen ontstaan hierdoor op een ongedwongen en laagdrempelige manier. De plannen voor de in Energiepark zijn gebaseerd op vergelijkbare uitgangspunten. Er worden gemeenschappelijke binnen- en buitenruimtes gerealiseerd waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten. Ook komt de fietsenstalling uit op een steeg, wat de kans vergroot dat je elkaar in het voorbijgaan tegenkomt en een gesprekje aanknoopt.’
Het maximale halen uit de tijdelijke situatie
Naast zorg dragen voor een ruimtelijk ontwerp, biedt de huidige situatie mogelijkheden voor experimenten. ‘Wij stimuleren de huidige gebruikers te experimenteren met de tijdelijke situatie. Welke activiteiten hebben potentie? Wat is de draagkracht van de omgeving? Als we experimenteren in de tijdelijkheid, geeft ons dat inzichten voor de mogelijkheden van de toekomst.’
Wat Niraj betreft gebeurt er op dit moment qua experimenten nog te weinig. ‘Ik zie graag dat we meer uit de tijdelijkheid halen dan we nu doen. Dit proces mag best schuren. De huidige situatie biedt zoveel mogelijkheden. Onderzoek ze, spring erin, experimenteer, zodat we samen kunnen onderzoeken in welke richting Energiepark zich gaat ontwikkelen. Ik ben bijvoorbeeld benieuwd of de Langegracht, op dit moment nog een onderbelicht onderdeel, zich kan ontwikkelen tot een meer verbindende stadsboulevard. In mijn ogen is die potentie absoluut aanwezig. Laten we de Langegracht een keer afzetten en een groots evenement organiseren om de Langegracht meer betekenis voor het Energiepark te geven.’
‘In datzelfde licht kijk ik met bijzondere belangstelling naar het experiment van People Flow. Hoe gaat de omgeving van het Energiepark reageren op de dansers? Kunnen zij ons helpen om de verschillende gebruikers met elkaar te verbinden? Wat kunnen we hiervan leren? Ik hoop in ieder geval dat People Flow en de film mensen met nieuwe ogen naar dit gebied en de ontwikkeling laat kijken.’
Terwijl de dansers van People Flow zich op het Papegaaisbolwerk begeven, ontstaat interactie met bezoekers van de nachtopvang. Ze aanschouwen de kleurrijke dansers met een enigszins dubbelgevoel. ‘Leuk dat jullie hier zijn. Dat stemt vrolijk en biedt reuring. Maar hoor het geschreeuw, dat gaat de hele nacht door en verdwijnt niet met dansers.’
Een van mannen, luistert naar de naam Marcel*. Hij verblijft sinds enige tijd op deze locatie. Hij vertelt ons over het leven in de nachtopvang, hoe hij zich staande probeert te houden en dat dat niet altijd even makkelijk is. Hij mist zijn kinderen en ondanks dat hij altijd heeft gewerkt, is het voor hem onmogelijk om woonruimte te vinden. Bij het afscheid zeggen we hem toe om zijn verhaal verder te vertellen.
Verbinding met de toekomst
Bijzonder in Energiepark is volgens Niraj dat de gebruikers van nu de gebruikers van de toekomst zijn. ‘De huidige ondernemers en initiatieven in het Energiepark – en de daaraan verbonden communities – zijn de parels die het gebied karakter geven. We zien hen niet als leuk voor de tijdelijkheid; we zien hen als essentieel voor de toekomst en denken samen met hen na over we Energiepark zo vorm kunnen geven dat zij hun dromen voor toekomst er waar kunnen maken.’
En dat geldt ook voor de bezoekers van de nachtopvang. Niraj: ‘Ik geloofdat deze groep bewoners onlosmakelijk verbonden is met Energiepark. Dit is een uitdagend vraagtstuk. Een werkelijke inclusief stuk stad maken we, als ook zij in Energiepark – hopelijk voor hen tijdelijk – een thuis vinden.’ Of dat ook geldt voor de 100 studenten die nu tijdelijk in de Makerscentrale wonen, antwoord Niraj dat hij dat een interessante gedachte vindt en dat hij hen graag wil betrekken bij de toekomstige ontwikkelingen.