Skip to main content
Hoofdgebouw machinekamer en ketelhuis – BRON ELO NR LEI001012898

Het industriële verleden beleven 

De identiteit van het Energiepark wordt sterk gekenmerkt door haar industriële verleden. Bijzondere historische gebouwen vertellen het verleden van dit deel van de binnenstad.

Het Papegaaisbolwerk en het filtergebouw langs het water, de indrukwekkende Energiecentrale met iconische schoorsteen, de aan de Energiecentrale grenzende voormalige Vuilverbranding en Nieuwe Energie als een markant gebouw uit diezelfde tijdsperiode.

Door het opnieuw gebruiken van deze gebouwen kunnen de bezoekers van het Energiepark de gebouwen in de loop van de gebiedsontwikkeling bezoeken of van dichtbij beleven.

De monumenten van het Energiepark

In de 19de en de eerste helft van de 20ste eeuw was de Langegracht het centrum van industriële nijverheid in Leiden. Veel van de fabrieksgebouwen van toen bestaan nog en geven het Energiepark en omgeving zijn bijzondere karakter. Sommige van deze industrieel erfgoed  gebouwen zijn gemeentelijke monumenten, voor andere is de monumentenstatus aangevraagd.

Monumenten

  • Voormalige spinnerij Clos & Leembruggen, Derde Binnenvestgracht; nu de Nieuwe Energie, De Binnenvest onderkomen van maatschappelijke opvang, Huis van de Communicatie en Portaal
  • Voormalige Watergasfabriek, Maresingel; nu het Huis van Est
  • De 80 meter hoge schoorsteen van de Energiecentrale
  • Voormalige Gemeentelijke Vuilverbranding, Ambachts  plein; nu in gebruik bij steenhouwerij Bambam en brouwerij Pronck

Monumentenstatus aangevraagd

  • Meet – en Regulateursgebouw, Maresingel
  • Filtergebouw
  • Energiecentrale (1951), Langegracht, samen met de monumentale schoorsteen beeldbepalend voor dit deel van de binnenstad

Op zaterdag 23 september onthulde Yvonne van Delft, wethouder Energie, Werk, Inkomen en Cultuur en projectwethouder van het Energiepark, het beeld van kunstenaar Stijn ter Braak bij het Papegaaisbolwerk. Het kunstwerk staat symbool voor de start van de transformatie van de stenige parkeerplaatsen tot mooie groene plekken en opent letterlijk de deur naar een nieuw woongebied waar de toekomstige en huidige gebruikers en bewoners welkom zijn.

Winnaar van Playground

De voordeur van de conciërge, zoals het kunstwerk heet, is een driedimensionale afbeelding van een voorgevel met daarin een voordeur die op een kier staat. Kunstenaar Stijn ter Braak maakte het werk speciaal voor de tentoonstelling Playground van Beelden in Leiden dat afgelopen voorjaar te zien was op De Hooglandse Kerkgracht. Beelden in Leiden en Energiepark hebben een bijzondere samenwerking tot stand gebracht om een beeld te adopteren, dat door de stad gekozen werd via een enquête. Het werk van Ter Braak werd gekozen door ruim 150 inwoners die hun stem uitbrachten.

Onthulling op Burendag

Dat het werk voor een jaar een plek krijgt in het Energiepark is mede tot stand gekomen dankzij het Mondriaanfonds, BPD Cultuurfonds, BPS, gemeente Leiden en is onthuld tijdens Burendag. Aansluitend organiseerde het projectbureau Energiepark een gezellige burenlunch waarvoor de buurt en toekomstige bewoners waren uitgenodigd.

Symbool voor Samen buurt maken

Het kunstwerk van Stijn ter Braak sluit mooi aan bij het motto ‘Samen maken we de buurt’ van het aangrenzende Energiepark. Dit deel van de stad is volop in ontwikkeling en wordt de komende jaren een levendige stadsbuurt met een mix van wonen, werken, groen en cultuur. Naast woningbouw is er veel ruimte voor cultuur en makers. Met de adoptie van het beeld wordt de kunst- en maakcultuur in dit stadsdeel versterkt.

Initiatieven voor vergroening

Iedereen is welkom om initiatieven in te dienen om een stukje van het Energiepark aan de Langegracht te vergroenen, of iets anders waar we ruimte voor kunnen bieden. Bijvoorbeeld op het oude parkeerterrein (voorheen in gebruik door Portaal) zijn nog leuke initiatieven mogelijk. Een gezamenlijke moestuin? Een ruimte voor spelen of sport? En plek waar je elkaar kunt ontmoeten? Meld je idee via meemaken@energieparkleiden.nl, wij nemen dan contact met je op.