INTERVIEW ARCHITECTEN DEELGEBIED E 


“Dit soort opgaven maakt ons werk interessanter.” 

De ontwikkeling van het Energiepark is opgedeeld in deelgebieden. ‘Deelgebied E’ is het gebied waar momenteel PLNT gevestigd is. Het bestaande gebouw wordt vervangen door nieuwbouw.  

De ambitie is om meer dan 100 woningen te realiseren, waarvan een gedeelte sociale huurwoningen. Het wordt een mix aan woningtypes (en oppervlaktes). De maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen zal ook een nieuwe huisvesting krijgen in Deelgebied E. Verder onderzoeken we de mogelijkheid om zelfbouwkavels en/of cascowoningen te realiseren, individueel of via Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO). 

Architectenselectie  

Samen met het bestuur van Participatieplatform Energiepark is de selectie van de architecten voor de eerste fase afgerond en binnenkort starten zij met het ontwerp voor de eerste appartementen en de Maatschappelijke opvang in deelgebied E.  

Daar kijken we enorm naar uit, want dit zijn de momenten dat het Energiepark vorm krijgt. We gaan in gesprek met de architecten. Jop Alberts van INBO gaat het ontwerp maken voor de appartementen in fase 1. Mira van Beek van Atelier PRO ontwerpt de nieuwbouw voor de Maatschappelijke Opvang. Beide architecten staan voor de nodige uitdagingen waar ze met een glimlach over vertellen. “Dit soort opgaven maakt ons werk interessanter.” 

Alles bij elkaar krijgen

Bij het ontwerp laten zowel Jop als Mira zich leiden door het Ontwikkelplan ‘Samen maken we de buurt’ dat samen met buurtbewoners, gemeente en ontwikkelaars tot stand is gekomen. Samen: “De uitgangspunten hierin zijn helder en daar conformeren we ons aan. We moeten gaan kijken hoe je alles bij elkaar krijgt; ambities, uitgangspunten en keuzevrijheid. Daarnaast moet ons ontwerp maakbaar zijn en we willen dat onze ontwerpen op elkaar en het gebied en omgeving aansluiten.” 

Niet in beton gegoten

INBO ontwerpt plekken waar mens, stad en natuur elkaar ontmoeten: ruimtes om je thuis te voelen. Een krachtig statement dat straks is terug te zien in het ontwerp van het appartementengebouw met koopappartementen, want Jop gaat werken met het cascoconcept van Steenvlinder. Kopers bepalen in grote mate zelf hoe de indeling wordt én hoe de gevel eruit gaat zien. Het interessante aan dit cascoconcept is dat de basis flexibel is waardoor de appartementen naar de wensen van toekomstige generaties aangepast kunnen worden.  

Kopers bepalen uiteindelijke gevelcompositie 

“Steenvlinder past dit principe vaker toe bij grondgebonden woningen, maar nog niet op deze schaal voor nieuwbouwappartementen. Omdat je bij een appartementengebouw wat beperkter bent door vaste plekken van installaties, trappenhuis en leidingschachten, moet ik slim ontwerpen om toch vrijheid te bieden. Toch zit de grootste uitdaging in het ontwerp van de gevel. Je wilt keuzes bieden én ervoor zorgen dat al die keuzes een mooi samenhangend geheel zijn. Het zou heel interessant zijn als deze ontwerpfase ook weer met belangstellenden op kunnen pakken. Het wordt zoeken hoever we kunnen gaan in de variatie met steenkleuren, raamposities, raamgroottes en materiaalgebruik zoals hout, metaal en aluminium.” 

Niet opvallend, maar ingebed in de omgeving 

Mira staat voor een iets andere uitdaging. Want hoe krijg je zo’n institutioneel gebouw als een opvang voor dak- en thuislozen ingepast in de omgeving, terwijl je nog niet precies weet hoe de buurpanden eruit komen te zien? Mira: “Er ligt een aantal zaken vast. Bijvoorbeeld dat de hoofdentree aan de lange gracht een huiskamerachtige sfeer krijgt met informatiepunt. De entree voor de cliënten komt aan de parkzijde. De twee lange zijden grenzen aan de straatjes die het park en de gracht met elkaar verbinden. 

Het gebouw met de maatschappelijke opvang heeft dus veel gevels aan het openbaar gebied. We willen een open gebouw ontwerpen, vriendelijk, en vooral niet instituut-achtig en tegelijkertijd willen we de bewoners van de opvang privacy geven, een eigen plek. Dat is de grote uitdaging van deze opgave. 

 Je hoort het al, we zijn nog volop aan het onderzoeken. Als voorbereiding voor de architectenselectie hebben we vooral veel ‘online onderzoek gedaan’. Binnenkort gaan we echt de diepte in. Het was al interessant om bij de huidige Maatschappelijke Opvang in de Nieuwe Energie te kijken. Doordat ik weet hoe de opvang functioneert, kunnen we daar bij ons ontwerp op inspelen.” 

We willen ‘ontblokken’ 

Wat Mira belangrijk vindt, is dat het blok ‘ontblokt’ wordt waardoor het minder groot voelt en aansluit bij de naastgelegen gebouwen met appartementen. Daarbij wil ze licht en lucht in het gebouw. Misschien wel door in het hart van het langwerpige gebouw een lichthof te maken. “Pin me hier niet op vast, hoor. Het is een idee. Wat uiteindelijk de oplossing is, wordt in grote mate bepaald door de eisen van de Maatschappelijke Opvang over zichtbaarheid, veiligheid en flexibiliteit.”  

Samenwerken 

Mira heeft een stenig gebouw in gedachten dat in grootte contact met de Leidse binnenstad zoekt. “Ik ga hierover in gesprek met Jop.” Jop: “Ja, we gaan elkaar de komende periode zeker spreken, want onze ontwerpen vinden elkaar in de straatjes. We moeten elkaar helpen om dat op de juiste manier vorm te geven.” Mira heeft een idee hoe je in de toekomst kunt kijken: “Werken met een 1 op 200-maquette! Iedereen past zijn ontwerp in en dan zie je gelijk of dat werkt. Ik kan niet wachten tot het zover is.” Jop beaamt dit. Ook hij heeft zin om aan de slag te gaan. 

Meer lezen. www.energieparkleiden.nl/ontwikkelplan 

Volg Energiepark Leiden
op social media